Использование пенсионных накоплений по состоянию на 1 февраля 2023 года

На жилье

За январь 2023 года на спецсчета казахстанцев, открытые в банках-уполномоченных операторах, для улучшения жилищных условий из ЕНПФ было переведено более 7,1 млрд тенге пенсионных накоплений. Таким образом было исполнено 3 061 заявление вкладчиков (получателей). Средняя сумма единовременной пенсионной выплаты составила 2,3 млн тенге. Для сравнения, за январь 2022 года ЕНПФ было исполнено 50 060 заявлений на улучшение жилищных условий на общую сумму порядка 76,2 млрд тенге. Тогда средняя сумма изъятия составляла порядка 1,5 млн тенге.

Всего за два года (с января 2021 года) по состоянию на 1 февраля 2023  года ЕНПФ исполнил 1 348 461 заявление. Сумма досрочных изъятий приближается к 3,2 трлн тенге. При этом средняя сумма, изъятая по одному заявлению, за период составляет порядка 2,4 млн тенге.

На сайте www.enpf.kz в разделе «Показатели» каждый рабочий день обновляется информация о том, на какие цели казахстанцы использовали/планируют использовать единовременные пенсионные выплаты, в т.ч. в разрезе регионов (подразделы «Единовременные пенсионные выплаты на улучшение жилищных условий по целям» и «Единовременные пенсионные выплаты на улучшение жилищных условий», соответственно).

Чаще всего (35,7% от всех исполненных заявлений или 64,3% от перечисленных сумм) — это приобретение жилища в собственность по гражданско-правовым сделкам (окончательный расчет) и строительство индивидуального жилого дома (при наличии в собственности земельного участка). Порядка 21% заявлений (8,2%  от перечисленных сумм) — на пополнение вклада в жилищные строительные сбережения для дальнейшего накопления.  Примерно такое же количество (20,87%) заявлений — для использования вкладчиками (получателями) пенсионных накоплений по системе жилищных строительных сбережений. На это было направлено около 13% перечисленных единовременных выплат. Около 20% заявлений (12 % единовременных выплат) исполнены в целях использования ипотечного жилищного займа – от первоначального взноса до рефинансирования и полного погашения.

Обращаем внимание, что приведена статистика по исполненным ЕНПФ заявлениям. На стороне уполномоченных операторов цели казахстанцев могут измениться либо средства вернуться на индивидуальные пенсионные счета вкладчиков(получателей) в ЕНПФ. 462,7 млрд тенге возвращено на ИПС от уполномоченных операторов в связи с тем, что единовременные пенсионные выплаты не были использованы в установленные законодательством сроки, по заявлению заявителя и иным причинам. Из них в январе 2023 года возвращено 2,27 млрд.

 

На лечение

С января 2021 года по состоянию на 1 февраля 2023 года ЕНПФ исполнил 404 512 заявлений на лечение на общую сумму 322,2 млрд тенге. Средняя сумма изъятий на лечение за период составила порядка 0,8 млн тенге.  При этом в январе 2023 года было исполнено 2 537 заявлений на сумму 3,2 млрд тенге. Средняя сумма изъятий на лечение в январе 2023 года составила порядка 1,3 млн тенге.

Вместе с тем, на ИПС вкладчиков (получателей) в ЕНПФ вернулось 32,5 млрд тенге от уполномоченного оператора (АО «Жилищный строительный сберегательный банк «Отбасы банк»). Данные средства не были использованы в установленные законодательством сроки, по заявлению заявителя и иным причинам.

Ознакомиться с актуальной статистикой по использованию пенсионных накоплений на лечение можно на сайте www.enpf.kz в разделе «Показатели» — «Единовременные пенсионные выплаты на лечение».

 

В частное управление

Управляющим инвестиционным портфелем (УИП) по состоянию на 1 февраля 2023 года за весь период переведено 8,8 млрд тенге на основании 5 933 заявления. Общее количество уникальных заявителей составляет 3 405 человек, что означает, что есть вкладчики, которые решили передать часть своих накоплений нескольким управляющим компаниям. Средняя сумма перевода составляет порядка 1,5 млн тенге.

При этом общий объем средств, находящихся под управлением УИП, с учетом инвестиционного дохода составляет порядка 9,5 млрд тенге.

По состоянию на 1 февраля 2023 года на рынке действуют пять УИП: АО «Jusan invest», АО «BCC Invest», АО «Сентрас Секьюритиз», АО «Halyk Global Markets», АО «Halyk Finance». Ознакомиться с информацией о них и изучить их инвестиционные декларации можно на сайте enpf.kz в разделе «Услуги» — «Реестр управляющих инвестиционным портфелем».

Подробная статистика по передаче пенсионных накоплений в доверительное управление также доступна на сайте enpf.kz в разделе «Показатели» — «Передача пенсионных накоплений управляющим компаниям».

Напомним, что после первоначальной передачи пенсионных активов в доверительное управление УИП вкладчик имеет право не чаще одного раза в год предоставлять заявление в ЕНПФ на передачу своих пенсионных накоплений в доверительное управление от одного УИП к другому УИП. 50 заявителей воспользовались этим правом: по 70 заявлениям ЕНПФ осуществил перевод из одного УИП в другой на общую сумму 176 млн тенге.

Напомним, что после получения пенсионных активов от ЕНПФ УИП инвестирует их в разрешенные финансовые инструменты, указанные в Правилах осуществления деятельности по управлению инвестиционным портфелем, утвержденных постановлением Правления Национального Банка РК от 3 февраля 2014 года №10, и предусмотренные в Инвестиционной декларации УИП.

Согласно Закону о пенсионном обеспечении, УИП имеют право на взимание комиссионного вознаграждения за инвестиционное управление. Предельная величина вознаграждения УИП не может превышать 7,5% от полученного инвестиционного дохода. Фактическая величина комиссионного вознаграждения ежегодно утверждается органом управления УИП и может меняться не чаще одного раза в год.

Актуальная информация о комиссионном вознаграждении УИП на 2023 год размещена на сайте enpf.kz в разделе: «Услуги»-«Реестр управляющих инвестиционным портфелем.

Также у вкладчиков есть право подать в ЕНПФ заявление на возврат пенсионных накоплений, находящихся в доверительном управлении УИП, в доверительное управление Национальному Банку, но не ранее, чем через два года после первоначальной передачи пенсионных накоплений в доверительное управление УИП. Поскольку перевод пенсионных накоплений начался в феврале 2021 года, этот срок еще не истек. Пока по состоянию на 1 февраля 2023 года статистика ЕНПФ фиксирует автовозврат пенсионных накоплений из доверительного управления УИП в доверительное управление Национальному Банку Республики Казахстан на сумму 33 млн тенге. Причинами автовозврата являются достижение пенсионного возраста, смерть вкладчика, а также выезд на постоянное место жительства за пределы Республики Казахстан.

В период нахождения пенсионных накоплений под управлением Национального Банка до достижения вкладчиком пенсионного возраста действует гарантия сохранности пенсионных накоплений с учетом уровня инфляции. При переводе пенсионных накоплений в доверительное управление УИП гарантия государства заменяется гарантией управляющей компании по обеспечению минимального уровня доходности пенсионных активов, который рассчитывается исходя из средневзвешенной доходности пенсионных активов, переданных в управление УИП, действующим на рынке.

 

2023 жылғы 1 ақпандағы жағдай бойынша зейнетақы жинақтарын пайдалану

 

Тұрғын үйге

2023 жылдың қаңтар айында қазақстандықтардың уәкілетті оператор-банктерде ашылған арнайы шоттарына тұрғын үй жағдайларын жақсарту үшін БЖЗҚ-дан 7,1 млрд теңгеден астам зейнетақы жинақтары аударылды. Осылайша салымшылардың (алушылардың) 3 061 өтініші орындалды. Біржолғы зейнетақы төлемінің орташа сомасы 2,3 млн теңгені құрады. Салыстыру үшін, 2022 жылдың қаңтар айында БЖЗҚ жалпы сомасы шамамен 76,2 млрд теңгеге тұрғын үй жағдайларын жақсартуға 50 060 өтінішті орындап, мақсатты пайдалануға алынған қаржының орташа сомасы шамамен 1,5 млн теңге болды.

Екі жыл ішінде (2021 жылғы қаңтардан бастап) 2023 жылғы 1 ақпандағы жағдай бойынша БЖЗҚ 1 348 461 өтінішті орындады. Мерзімінен бұрын алу сомасы 3,2 трлн теңгеге жақын. Бұл ретте бір өтініш бойынша алынған орташа сома кезең ішінде шамамен 2,4 млн теңге.

www.enpf.kz сайтындағы «Көрсеткіштер» бөлімінде салымшылардың біржолғы зейнетақы төлемдерін қандай мақсаттарға пайдаланғаны/пайдалануды жоспарлайтыны туралы егжей-тегжейлі ақпарат әр жұмыс күні жаңартылып отырады. Мұндай ақпарат өңірлер бөлінісінде де берілген («Мақсаттар бойынша тұрғын үй жағдайларын жақсартуға арналған біржолғы зейнетақы төлемдері» және тиісінше «Тұрғын үй жағдайларын жақсартуға арналған біржолғы зейнетақы төлемдері» шағын бөлімшелері).

Көбінесе (барлық орындалған өтініштердің 35,7% немесе аударылған сомалардың 64,3%) — бұл азаматтық-құқықтық мәмілелер бойынша меншікке тұрғын үй сатып алу (түпкілікті есеп айырысу) және жеке (меншігінде жер учаскесі болған жағдайда) тұрғын үй салу. Өтініштердің шамамен 21% (аударылған сомалардың 8,2%) — одан әрі жинақтау үшін тұрғын үй құрылыс жинақ ақшасына салымды толықтыру үшін берілген.  Өтініштердің шамамен дәл осындай саны (20,87%) салымшылардың (алушылардың) зейнетақы жинақтарын тұрғын үй құрылыс жинақтары жүйесі бойынша пайдалануы мақсатында жолданған. Бұған аударылған біржолғы төлемдердің шамамен 13% жіберілді. Өтініштердің шамамен 20% (біржолғы төлемдердің 12%) ипотекалық тұрғын үй қарызын пайдалану – бастапқы жарнадан бастап қайта қаржыландыру және толық өтеу мақсатында орындалды.

БЖЗҚ орындаған өтініштер бойынша статистикаға назар аударамыз. Уәкілетті операторлар тарапынан қазақстандықтардың мақсаттары өзгеруі не қаражат салымшылардың(алушылардың) БЖЗҚ-дағы жеке зейнетақы шоттарына қайта оралуы мүмкін. Өтініш берушінің өтініші және өзге де себептер бойынша заңнамада белгіленген мерзімде біржолғы зейнетақы төлемдерінің пайдаланылмауына байланысты уәкілетті операторлардан ЖЗШ-ға 462,7 млрд теңге қайтарылды. Оның ішінде 2023 жылдың қаңтарында 2,27 млрд. теңге Қордағы жеке шоттарға оралған.

 

Емделуге

2021 жылғы қаңтардан бастап 2023 жылғы 1 ақпандағы жағдай бойынша БЖЗҚ жалпы сомасы 322,2 млрд теңгеге емдеуге 404 512 өтінішті орындады. Емделуге алынған қаражаттың орташа сомасы шамамен 0,8 млн теңге.  Бұл ретте 2023 жылғы қаңтарда 3,2 млрд теңгеге 2 537 өтініш орындалды. 2023 жылғы қаңтарда емделуге алынған қаражаттың орташа сомасы шамамен 1,3 млн теңге.

Сонымен қатар, салымшылардың (алушылардың) Қордағы ЖЗШ-на уәкілетті оператордан («Отбасы банк «тұрғын үй құрылыс жинақ банкі»АҚ) 32,5 млрд теңге қайтарылды. Бұл қаражат өтініш берушінің өтініші және өзге де себептер бойынша заңнамада белгіленген мерзімде пайдаланылмаған.

Зейнетақы жинақтарын емделуге пайдалану жөніндегі өзекті статистикамен www.enpf.kz сайтындағы «Көрсеткіштер» – «Емделуге берілетін біржолғы зейнетақы төлемдері» бөлімінен танысуға болады.

 

Жеке басқаруға

Инвестициялық портфельді басқарушыларға (ИПБ) 2023 жылғы 1 ақпандағы жағдай бойынша бүкіл кезең ішінде 5 933 өтініш негізінде 8,8 млрд теңге аударылған. Бірегей өтініш берушілердің жалпы саны 3405 адам. Бұл жинақтарының бір бөлігін бірнеше басқарушы компанияларға беруге шешім қабылдаған салымшылардың бар екендігінің айғағы. Аударымның орташа сомасы – шамамен 1,5 млн теңге.

Бұл ретте ИПБ басқаруындағы қаражаттың жалпы көлемі инвестициялық табысты ескергенде, шамамен 9,5 млрд теңгеге жетті.

2023 жылғы 1 ақпандағы жағдай бойынша нарықта бес ИПБ жұмыс істеуде: «Jusan invest» АҚ, «BCC Invest» АҚ, «Сентрас Секьюритиз» АҚ, «Halyk Global Markets» АҚ, «Halyk Finance»АҚ. Олар туралы ақпаратпен, инвестициялық декларацияларымен танысу үшін enpf.kz  сайтындағы «Қызметтер» — «Инвестициялық портфельді басқарушылардың тізілімі» бөліміне кірсеңіз жеткілікті.

Зейнетақы жинақтарын сенімгерлік басқаруға беру бойынша егжей-тегжейлі статистика enpf.kz сайтындағы «Көрсеткіштер» — «Зейнетақы жинақтарын басқарушы компанияларға беру» бөлімінде жарияланған.

Зейнетақы активтерін ИПБ сенімгерлік басқаруына бастапқы бергеннен кейін салымшы БЖЗҚ-ға өзінің зейнетақы жинақтарын бір ИПБ-дан екінші ИПБ-ға сенімгерлік басқаруға беруге жылына тек бір рет өтініш беруге құқылы. 50 өтініш беруші осы құқықты пайдаланды: 70 өтініш бойынша БЖЗҚ бір ИПБ-дан екіншісіне жалпы сомасы 176 млн теңгеге ауыстыруды жүзеге асырды.

Естеріңізге сала кетсек, БЖЗҚ-дан зейнетақы активтерін алғаннан кейін ИПБ оларды ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2014 жылдың 3 ақпанындағы №10 қаулысымен бекітілген Инвестициялық портфельді басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыру қағидаларында көрсетілген және ИПБ инвестициялық декларациясында көзделген рұқсат етілген қаржы құралдарына инвестициялайды.

Зейнетақымен қамсыздандыру туралы Заңға сәйкес, ИПБ инвестициялық басқаруды жүзеге асырғаны үшін комиссиялық сыйақы алуға құқылы. ИПБ сыйақысының шекті шамасы алынған инвестициялық табыстың 7,5%  аспауы тиіс. Комиссиялық сыйақының нақты шамасын жыл сайын ИПБ-ның басқарушы органы бекітеді және ол жылына бір рет қана өзгеруі мүмкін.

2023 жылға ИПБ комиссиялық сыйақысы туралы ақпарат enpf.kz сайтында «Қызметтер» — «Инвестициялық портфельді басқарушылар тізбесі» бөлімінде орналастырылған.

Сондай-ақ, салымшылардың БЖЗҚ-ға ИПБ сенімгерлік басқаруындағы зейнетақы жинақтарын Ұлттық банктің сенімгерлік басқаруына қайтару туралы өтініш беруге құқығы бар. Бірақ зейнетақы жинақтарын ИПБ сенімгерлік басқаруына бастапқы бергеннен кейін тек екі жыл өткен соң ғана жүзеге асыра алады. Зейнетақы жинақтарын аудару 2021 жылдың ақпанында басталғандықтан, бұл мерзім әлі аяқталған жоқ. Әзірге 2023 жылғы 1 ақпандағы жағдай бойынша БЖЗҚ статистикасы зейнетақы жинақтарын ИПБ-ның сенімгерлік басқаруынан Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне 33 млн теңгеге сенімгерлік басқаруға автоматты түрде қайтару болғанын тіркеді. Автоқайтарудың себептері зейнеткерлік жасқа толу, салымшының қайтыс болуы, сондай-ақ, Қазақстан Республикасынан тысқары жерлерге тұрақты тұруға кету болып табылады.

Салымшы зейнет жасына толғанға дейін Ұлттық Банктің басқаруында болатын зейнетақы жинақтарына инфляция деңгейі ескеріліп отыратын сақталу кепілдігі қолданылады. Зейнетақы жинақтары ИПБ-ның басқаруына аударылған жағдайда, мемлекеттік кепілдік басқарушы компанияның зейнетақы активтерінің ең төменгі кірістілік деңгейін қамтамасыз ететін кепілдігімен алмастырылады. Кірістіліктің ең төменгі деңгейі нарықта әрекет ететін ИПБ-ның басқаруына берілген зейнетақы активтерінің орташа алынған кірістілігін негізге ала отырып, есептеледі.

 

Use of pension savings as of February 1, 2023

 

For housing

In January 2023, more than KZT7.1 billion of pension savings were transferred from the UAPF to the special accounts of Kazakhstanis opened in banks-authorized operators to improve their living conditions. Thus, 3,061 applications of contributors (beneficiaries) were executed. The average amount of a one-time pension payment amounted to 2.3 million tenge. For comparison, in January 2022, UAPF completed 50,060 applications for improving housing conditions for a total amount of about KZT76.2 billion. Then the average withdrawal amount was about 1.5 million tenge.

In just two years (since January 2021) as of February 1, 2023, UAPF has executed 1,348,461 applications. The amount of early withdrawals is approaching KZT3.2 trillion. At the same time, the average amount seized per one application for the period is about KZT2.4 million.

On the website www.enpf.kz in the “Indicators” section, information is updated every working day on the purposes for which Kazakhstanis used / plan to use lump-sum pension benefits, incl. by regions (subsections «Lump-sum pension benefits for improving housing conditions by purpose» and «Lump-sum pension benefits for improving housing conditions», respectively).

Most often (35.7% of all executed applications or 64.3% of the transferred amounts) is the acquisition of a dwelling in the ownership of civil law transactions (final settlement) and the construction of an individual residential building (if the land is owned). About 21% of applications (8.2% of the transferred amounts) are for replenishment of the deposit in housing construction savings for further accumulation. Approximately the same number (20.87%) of applications — for use by contributors (beneficiaries) of pension savings under the system of housing construction savings. About 13% of the listed lump-sum benefits were directed to this. About 20% of applications (12% of lump-sum benefits) were executed for the purpose of using a mortgage housing loan — from the initial payment to refinancing and full repayment.

Please note that statistics are given for applications executed by UAPF. On the side of authorized operators, the goals of Kazakhstanis may change or the funds may return to the individual pension accounts of contributors (beneficiaries) in the UAPF. KZT462.7 billion was returned to the IPSA from authorized operators due to the fact that lump-sum pension benefits were not used within the time limits established by law, at the request of the applicant and for other reasons. Of these, KZT2.27 billion were returned in January 2023.

 

For medical treatment

Since January 2021, as of February 1, 2023, UAPF has executed 404,512 applications for medical treatment for a total amount of KZT322.2 billion. The average amount of withdrawals for treatment for the period amounted to about KZT0.8 million. At the same time, in January 2023, 2,537 applications were executed in the amount of KZT3.2 billion. The average amount of withdrawals for treatment in January 2023 amounted to about KZT1.3 million.

At the same time, KZT32.5 billion was returned to the IPSA of contributors (beneficiaries) in the UAPF from the authorized operator (Housing Construction Savings Bank Otbasy Bank JSC). These funds were not used within the time limits established by law, at the request of the applicant and for other reasons.

You can get acquainted with the current statistics on the use of pension savings for medical treatment on the website www.enpf.kz in the section «Indicators» — «Lump-sum pension benefits for medical treatment».

 

 

To private management

 

As of February 1, 2023, the investment portfolio manager (IPM) transferred KZT8.8 billion for the entire period based on 5,933 applications. The total number of unique applicants is 3,405, which means that there are depositors who have decided to transfer part of their savings to several management companies. The average transfer amount is about KZT1.5 million.

At the same time, the total amount of funds under the management of the IPM, taking into account investment income, is about KZT9.5 billion.

As of February 1, 2023, there are five IPMs in the market: Jusan invest JSC, BCC Invest JSC, Centras Securities JSC, Halyk Global Markets JSC, Halyk Finance JSC. You can get acquainted with information about them and study their investment declarations on the website enpf.kz in the section «Services» — «Register of Investment Portfolio Managers».

Detailed statistics on the transfer of pension savings to trust management is also available on the enpf.kz website in the section «Indicators» — «Transfer of pension savings to management companies».

Recall that after the initial transfer of pension assets to the trust management of the IPM, the contributor has the right not more than once a year to submit an application to the UAPF for the transfer of his pension savings to the trust management from one IPM to another IPM. 50 applicants used this right: according to 70 applications, the UAPF made a transfer from one IPM to another for a total amount of KZT176 million.

Recall that after receiving pension assets from the UAPF, the UIP invests them in permitted financial instruments specified in the Rules for the implementation of investment portfolio management activities, approved by the Resolution of the Board of the National Bank of the Republic of Kazakhstan dated February 3, 2014 No. 10, and provided for in the Investment Declaration of the UIP.

Under the Law on Pension Provision, IPMs are entitled to charge an investment management fee. The maximum amount of remuneration of the IPM cannot exceed 7.5% of the received investment income. The actual amount of the commission fee is annually approved by the management body of the IPM and may change no more than once a year.

 

Up-to-date information on the IPM commission for 2023 is available on the enpf.kz website in the section: “Services” — “Register of Investment Portfolio Managers.

Also, contributors have the right to submit an application to the UAPF for the return of pension savings held in trust management of the IPM to the trust management of the National Bank, but not earlier than two years after the initial transfer of pension savings to the trust management of the IPM. Since the transfer of pension savings began in February 2021, this period has not yet expired. So far, as of February 1, 2023, UAPF statistics record the automatic return of pension savings from the trust management of the UIP to the trust management of the National Bank of the Republic of Kazakhstan in the amount of KZT33 million. The reasons for auto-return are the achievement of retirement age, the death of the contributor, as well as the departure for permanent residence outside the Republic of Kazakhstan.

During the period when pension savings are under the management of the National Bank until the contributor reaches the retirement age, there is a guarantee of the safety of pension savings, taking into account the level of inflation. When transferring pension savings to the trust management of the IPM, the state guarantee is replaced by the guarantee of the management company to ensure the minimum level of profitability of pension assets, which is calculated based on the weighted average return on pension assets transferred to the management of the IPM operating on the market.